1- (ٯ ) ile atf. 2-
nin tekrarı. 3- Zamirü’l-fasl olan
4-
edatı. 5- Felah yollarının adem-i zikriyle
nin âmm ve mutlak bırakılması gibi “beş me’haz”dan ibârettir.
Birincisi: (ٯ ) ile yapılan atf, her iki cümle arasında bulunan münâsebete binâen yapılmıştır. Zîra birinci
saadet-i âcile
olan hidâyet semeresine işârettir. İkinci
hidâyetin semere-i âcilesine
işârettir. Evet, herbir
mâkabline bir fezleke, bir icmaldir. Fakat erkân-ı İslâmiye me’haz tutulmakla, birinci
yi birinci
ye rabtı ve ikisinin de ümmi mü’minlere tahsisi; ve keza erkân-ı îmaniye ile yakîn me’haz tutulmakla ikinci
yi ikinci
ye rabtı ve ikisinin de ehl-i kitab mü’minlere ircaı daha evlâdır.
İkincisi:
nin tekrarı, her iki saadetin gerek hidâyete, gerek onların medih ve senalarına müstakil ve ayrı ayrı gayeler ve sebebler olduklarına işârettir. Fakat ikinci
nin hükmüyle beraber, birinci
ye işâreti daha evlâdır.
Üçüncüsü: Zamirü’l-fasl olan
, ehl-i kitabdan olup Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm’a îman etmeyenlere bir ta’riz olmak üzere bu cümle ile yapılan hasrı te’kid etmek ile beraber, güzel bir nükteyi tazammun etmiştir. Şöyle ki:
English
العربية
Pyccĸий
français
Deutsch
Español
italiano
中文
日本語
Қазақ
Кыргыз
o'zbek
azərbaycan
Türkmence
فارسى