Niyat Kabi Tarzi Nazar Ham Odatni Ibodatga O’girar
Shu nuqtaga diqqat et; qanday bo’lar niyat ila muboh odat ibodat... Shunday tarzi nazar ila fununi akvan bo’lar maorifi Ilohiy...
Tadqiq ham tafakkur, ya`ni gar harfiy nazar ila, ham san`at nuqtasida "ne go’zaldir" o’rniga "ne go’zal qilmish Sone`, qanday qilmish u mahi"
Nuqta-i nazarida koinotga bir boqsang, naqshi Naqqoshi Azal, nizom va hikmati ila lam`a-i qasd va itqon, tanvir etar shubhalarni.
Aylanar ulumi koinot, maorifi Ilohiy. Agar ma`no-i ismiy ila tabiat nuqtasida, "zotida qanday bo’lmish" agar etsang nigohni,
Boqarsang koinotga, doira-i fununing doira-i jahl bo’lar. Bechora haqiqatlar, qiymatsiz qo’llar qiymatsiz etar. Ko’pdir buning guvohi...
* * *
Bunday Zamonda Taraffuhda Izni Shar`iy Bizni Muxtor Qoldirmas
Lazzatlar chaqirishi ila "Yeganday bo’ldim" deyish kerak. Yeganday bo’ldim dastur etgan bir masjidni yemadi.(*)
Eskida aksar Islom ko’pincha och emasdi. Ne`matlanmoqqa ixtiyor bir daraja bor edi.
Hozir esa aksari ochlikka tushdi qoldi. Talazzuzga ixtiyor, izni Shar`iy qolmadi.
Insonlarning ko’pisi, ham aksariyati ma`sumning maishati oddiydir. Ozuqlanmoq soddaligi ila ularga tobe bo’lmoq
Ming karra ustundir, isrofgar ozchilikka, yo bir qism safihga ozuqlanishda taraffuh nuqtasida o’xshamoq...
* * *
Zamon Bo’larki, Adami Ne`mat Ne`matdir
Hofiza bir ne`matdir. Faqat axloqsiz bir odamda musibat zamonida nisyon unga rajihdir.
Nisyon ham bir ne`matdir. Yolg’iz har kunning alamini chektirar, yig’ilib qolgan alamni unuttirar.
* * *
Har Musibatda Bir Jihati Ne`mat Bor
Ey musibatzada! Musibatning ichida bir ne`mat qo’yilgandir. Diqqat et da uni ko’r. Qanday har narsada bordir
Bir daraja-i harorat, har musibatda bordir bir daraja-i ne`mat. Yanada kattasini o’yla. Kichikdagi ne`matning
Darajani ko’rib Allohga ko’p shukr et. Bo’lmasa izti`zom ila qo’rqsang, "uf uf" ila uflarsang, u ham aksiga shishar.
Shishar da dahshatlanar. Agar maroq ham etsang, bir ekan ikkilashar. Qalbda bo’lgan misoli, qaytar haqiqat bo’lar;
Haqiqatdan dars olar. So’ngra qaytar, boshlaydi, qalbini azoblaydi...
* * *
Katta Ko’rinma Kichrayasan
Ey anasi juftli, boshi ham kibrli! Shu mezonni bilishing kerak: Har odam uchun albat jamiyati basharda, ijtimo-i binoda,
Ko’rmoq ko’rinmoq uchun shu martaba deyilgan bir derazasi bor.
Gar deraza, qomati qiymatidan yuksaksa, takabbur ila tatavul etajak, uzanajak. Gar deraza, qomati himmatidan past bo’lsa, tavozu` ila taqovus etajak, egilajak.
Komillarda, buyuklik miqyosidir kichiklik. Noqislarda, kichiklik mezonidir buyuklik...
* * *
------------------------------------------