Бу фани яшәүнең дәвамы өчен ашка-занына ризык теләгән кебек үк, мәңгелек җәннәт өстәлләрендәге мәгънәви азыкларны да күңелдән теләр. Шундый теләкләр белән тулган инсан күңе-лен һәм рухын бары тик мәңгелек ахирәткә ышану гына туйдырыр.

Бервакыт яшь чакта үземнең хыялымнан сорадым: "Сиңа бер миллион ел гомер һәм дөнья солтанлыгы бирелгәннән соң, терелмичә үзеңнең юкка чыгуың-ны телисеңме? Яки авырлыклар тулы дөнья тормы-шыннан соң мәңгелек бер хәят телисеңме?" Аны тыңлап карадым, - икенчесен теләде һәм: "Җәһәннәм булса да, бакый булырга теләр идем", - диде. Шун-нан соң аңладым ки, инсаннарның йөзләрчә мәгънәви хисләреннән берсе булган хыялы, миллион ел бәхет-ле булса да, фани тормышның ахырында үзенең юкка чыгуын теләми. Киресенчә, мәңгелекне, бакыйлык-ны тели. Шуның белән аңладым ки, инсаннарның рухын бары тик ахирәттәге мәңгелек тормышка ышану гына канәгатьләндерер.

ИКЕНЧЕСЕ. һәр кешенең һәрвакыт иң борчыган кайгысы шул -кабергә күмелеп, чын күңелдән сөйгән дусларыннан аерылып китүедер. Инсанның милли-оннарча дусларының (Адәм галәйһиссәламнән бу көнгә хәтле килгән изге кешеләрнең) юкка чыгула-рын уйлап, күңеле борчылып, рухи-мәгънәви, тирән бер яра белән сызланыр. Шул вакыт ахирәткә ыша-ну аның кальбенә керсә, ул инсан рухын караңгы хәлләрдән коткарыр. Ул иман күзе белән караса, -аның миллионнарча изге дуслары терелгәннәр һәм аны көтеп торалар. Ул ахирәткә иманның шул нәтиҗәсен уйлап, күңелен шатландырыр.