الحاصل: ناصلكه ذاتِ واجب الوجودڭ شريك و نظيرى ممتنع و محالدر. اويله ده: ربوبيتنده و ايجادِ أشياده باشقهلرينڭ مداخلهسى، شريكِ ذاتى گبى ممتنع و محالدر.
امّا ايكنجى محالدهكى مشكلات ايسه متعدّد رسالهلرده إثبات ايديلديگى گبى، أگر بتون أشيا واحدِ أحده ويريلسه؛ بتون أشيا، بر تك شى گبى سهولتلى و قولاى اولور. أگر أسبابه و طبيعته ويريلسه، بر تك شى، عموم أشيا قدر مشكلاتلى اولديغى، متعدّد و قطعى برهانلرله إثبات ايديلمش. بر برهانڭ خلاصهسى شودر كه: ناصلكه بر آدم، بر پادشاهه عسكرلك ويا مأموريت جهتيله إنتساب ايتسه؛ او مأمور و او عسكر او إنتساب قوّتيله، يوز بيڭ دفعه قوّتِ شخصيهسندن فضله ايشلره مدار اولابيلير. و پادشاهى نامنه بعضًا بر شاهى أسير ايدر. چونكه گورديگى ايشلرڭ و ياپديغى أثرلرڭ جهازاتنى و قوّتنى كندى طاشيمييور و طاشيمغه مجبور اولمييور. او إنتساب مناسبتيله، پادشاهڭ خزينهلرى و آرقهسندهكى نقطۀِ إستنادى اولان اوردو؛ او قوّتى، او جهازاتى طاشييور. ديمك گورديگى ايشلر، شاهانه اولارق بر پادشاهڭ ايشى گبى؛ و گوسترديگى أثرلر، بر اوردو أثرى مِثللو خارقه اولابيلير. ناصلكه قارينجه، او مأموريت جهتيله فرعونڭ سراينى خراب ايدييور. سينك او إنتساب ايله، نمرودى گبرتييور. و او إنتساب ايله، بغداى دانهسى گبى بر چام چكردگى، قوجه چام آغاجنڭ بتون جهازاتنى يتيشديرييور. حاشيه)
------------------------------------------------------------
(حاشيه: أوت، أگر إنتساب اولسه؛ او چكردك، قدرِ إلٰهيدن بر أمر آلير، او خارقه ايشلره مظهر اولور. أگر او إنتساب كسيلسه؛ او چكردگڭ خلقتى، قوجه چام آغاجنڭ خلقتندن داها زياده جهازات و إقتدار و صنعتى إقتضا ايدر. چونكه طاغدهكى (قدرت أثرى اولان) مجسّم چام آغاجنڭ بتون أعضالرى و جهازاتيله، او چكردكدهكى قدر أثرى اولان معنوى آغاجده موجود بولونماسى لازم گلير. چونكه او قوجه آغاجڭ فابريقهسى، او چكردكدر. ايچندهكى قدرى آغاج، قدرتله خارجده تظاهر ايدر، جسمانى چام آغاجى اولور
Türkçe
English
العربية
Pyccĸий
français
Deutsch
Español
italiano
中文
日本語
Қазақ
Кыргыз
o'zbek
azərbaycan
Türkmence