مكتوبات | يگرمنجى مكتوب | 364
(316-367)

اوچنجى تمثيل: مثلا ايكى آرقداش وار. هيچ گورمدكلرى بر مملكتڭ أحوالنه دائر إستاتيستيقلى بر نوع جغرافيا يازمق ايسته‌يورلر.


بريسى، او مملكتڭ پادشاهنه إنتساب ايدوب، تلغراف و تلفون دائره‌سنه گيرر. اون پاره‌لق بر تل ايله، كندى تلفون ماكينه‌سنى دولتڭ تلينه ربط ايدر. هر ير ايله گوروشور، مخابره ايدر، معلومات آلير. غايت منتظم و مكمّل جغرافيا إستاتيستيقنه عائد صنعتكارانه بر أثر ياپار.


اوته‌كى آرقداش ايسه، يا أللى سنه متماديًا گزه‌جك و مشكلاتله هر يرى گوروب هر حادثه‌يى ايشيده‌جك وياخود ميليونلرله ليرايى صرف ايدوب، دولتڭ تل و تلفون تمديداتى قدر و پادشاه گبى تلغراف صاحبى اولاجق. تا أوّلكى آرقداشى گبى او مكمّل أثرى ياپسين.


اويله ده: {وَ ِﷲِ الْمَثَلُ اْلاَعْلٰى} أگر حدسز أشيا و مخلوقات واحدِ أحده ويريلسه، او وقت او إرتباط ايله هر شى برر مظهر اولور. او شمسِ أزلينڭ تجلّيسنه مظهريتله، قوانينِ حكمتنه و دساتيرِ علميه‌سنه و نواميسِ قدرتنه إرتباط پيدا ايدر. او وقت حول و قوّتِ إلٰهيه ايله هر شيئى گورور بر گوزى و هر يره باقار بر يوزى و هر ايشه گچر بر سوزى حكمنده بر جلوۀِ ربّانيه‌يه مظهر اولور. أگر او إنتساب كسيلسه؛ او شى، بتون أشيادن دخى إنقطاع ايدر، جِرمى قدر بر كوچكلگه صيغيشر. او حالده بر الوهيتِ مطلقه صاحبى اولمالى كه، أوّلكى وضعيتده گورديگى ايشلرى گوره‌بيلسين.

سس يوق

مكتوبات